ტრამპის ადმინისტრაციის მიერ ტარიფების დაწესების ერთ-ერთი მთავარი მიზეზი აშშ-ის სავაჭრო დეფიციტია. პრობლემა ისაა, რომ, თავისთავად, სავაჭრო დეფიციტი (ან ზედმეტობა) ერის ეკონომიკური ჯანმრთელობის უაზრო საზომია.
აშშ-ს თავისი არსებობის განმავლობაში უმეტესად სავაჭრო დეფიციტი ჰქონდა. 1800-იან წლებში, როდესაც ის ეკონომიკურ კოლოსად იქცა, ქვეყანა რეგულარულად უფრო მეტ იმპორტს ახორციელებდა, ვიდრე ექსპორტს. კატასტროფული დიდი დეპრესიის დროს, როდესაც უმუშევრობამ 25%-ს მიაღწია, სავაჭრო ზედმეტობები გვქონდა. პრეზიდენტ რონალდ რეიგანის ეკონომიკური რეფორმების შემდეგ, 1980-იანი წლების დასაწყისში, აშშ-ის სავაჭრო დეფიციტი გაიზარდა, რადგან ეკონომიკა საუკუნის განმავლობაში გაფართოვდა. რაც უფრო იზრდებოდა ეკონომიკა, მით უფრო იზრდებოდა დეფიციტი. 1998-დან 2001 წლამდე ფედერალური ბიუჯეტის ზედმეტობა გვქონდა, და სავაჭრო დეფიციტი გაიზარდა.
სავაჭრო დეფიციტით შეშფოთებულები უგულებელყოფენ ადამ სმიტის მიერ გადმოცემულ ფუნდამენტურ ჭეშმარიტებას: ტრანზაქციის თითოეული მონაწილე რაღაცას იღებს. ეს არ არის „ნულოვანი ჯამის თამაში“.
ყველას გვაქვს რუტინული სავაჭრო დეფიციტი. ჟურნალ Forbes-ს საუკუნეზე მეტია, რაც ქაღალდის მომწოდებლებთან დეფიციტი აქვს. მომხმარებლები დეფიციტს შოპინგის დროს ქმნიან.
კეთილდღეობის სტიმულირება დაბალი გადასახადებით, სტაბილური ფულით, პასუხისმგებლობიანი სამთავრობო ხარჯებითა და მინიმალური რეგულირებით ხდება. გარკვეული მცდარი წარმოდგენები ხელს უშლის ვაჭრობის გაგებას. ძალიან ხშირად, ჩვენი სავაჭრო დეფიციტის მაჩვენებელი გამორიცხავს ისეთ მომსახურებას, როგორიცაა ფინანსები, გართობა და გარკვეული მაღალტექნოლოგიური მომსახურება. მომსახურების ექსპორტი წელიწადში $1 ტრილიონს აჭარბებს. ჩვენი მომსახურების ექსპორტის ზედმეტობა თითქმის $300 მილიარდია.
ვაჭრობის მაჩვენებლები მოიცავს ამერიკულ კომპანიებსა და მათ საზღვარგარეთ შვილობილ კომპანიებს შორის ყიდვა-გაყიდვას, რაც აშკარად ჯანსაღი საქმიანობაა. რაც შეეხება იმპორტს, ნახევარი მწარმოებლების მიერ გამოყენებული ნაწილებია. აშშ-ის იმპორტი, როგორც ჩვენი ეკონომიკის წილი, ყველაზე დაბალია განვითარებულ ქვეყნებს შორის.
ვაჭრობის ფორმებს რეალობის დამახინჯება შეუძლიათ. სინგაპურის იმპორტი უზარმაზარი ჩანს, რადგან ეს ქალაქ-სახელმწიფო ხშირად პირველი გაჩერებაა აზიის სხვა ნაწილებში მათი საბოლოო დანიშნულების ადგილისკენ მიმავალ გზაზე. იგივე შეიძლება ითქვას ნიდერლანდებზე ევროპის სხვა ნაწილებში იმპორტთან დაკავშირებით.
სავაჭრო ექსპორტი უგულებელყოფს აქციებისა და ობლიგაციების მიყიდვას უცხოელი მყიდველებისთვის. სავაჭრო სტატისტიკა ასევე უგულებელყოფს ტრილიონობით დოლარს, რომელიც უცხოელებმა აშშ-ის ეკონომიკაში ჩადეს. უცხოურმა კაპიტალმა გადამწყვეტი როლი ითამაშა ჩვენს ზრდაში – და ამას მომავალშიც გააკეთებს, თუ ჩვენს ეკონომიკურ მოქმედებებს მოვაწესრიგებთ.
მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ ჩვენ გადავხედეთ კატასტროფულ, პროტექციონისტებით სავსე 1930-იან წლებს და მივხვდით, რომ სავაჭრო ბარიერების შემცირება აუცილებელი იყო უფრო მეტი ზრდის გენერირებისთვის. სავაჭრო ბარიერების სისტემატური შემცირებით, აშშ და მსოფლიო ისე აყვავდა, როგორც არასდროს.
გარკვეული პოლიტიკური პრობლემების გამო ვაჭრობას ცუდი რეპუტაცია აქვს. ვაჭრობა არ იყო პასუხისმგებელი წარმოების დაზიანებაზე უხამსი რეგულაციებითა და მაღალი გადასახადებით, ან ქვეყნის დატვირთვაზე გადაჭარბებული სამთავრობო ხარჯებით, არასტაბილური დოლარით ან წესებით, რომლებიც აფერხებს შემოთავაზებული პროექტის განხორციელებას, როგორიცაა, მაგალითად, ხიდის მშენებლობა და მისი დროულად დასრულება. ან ჩინეთისთვის ჩვენი ინტელექტუალური საკუთრების მოპარვისა და იქ ამერიკული კომპანიების უსამართლო მოპყრობის, ან აშშ-ში ფენტანილის შემოდინების ხელშეწყობის გამო. ვაჭრობა არ გვიშლის ხელს, დავბლოკოთ ინვესტიციები, რომლებიც ზიანს აყენებს ჩვენს ეროვნულ უსაფრთხოებას ან, ანალოგიურად, დავბლოკოთ უსაფრთხოებისადმი მგრძნობიარე ექსპორტი. ეს არ გვიშლის ხელს არც იმ სავაჭრო შეთანხმებების მიღწევაში, რომლებიც ბარიერების შემცირებას უწყობს ხელს, როგორც ამას ათწლეულების განმავლობაში ვაკეთებდით.
ჩვენ უნდა დავინახოთ სავაჭრო მაჩვენებლები ისე, როგორიც ისინი სინამდვილეშია.
ჩვენი საზღვაო ძალების უპირატესობის აღდგენა
ეს ნამდვილი საგანგებო მდგომარეობაა: ჩვენი საზღვაო ძალები სახიფათოდ ჩამორჩება ჩინეთს. პეკინი დაუნდობლად აძლიერებს თავის საზღვაო ძალას. მისი მიზანი მარტივია: გლობალური კომერცია მის კეთილ ნებაზე იყოს დამოკიდებული.
საერთაშორისო საზღვაო გზების ნავიგაციის თავისუფლება ორ საუკუნეზე მეტი ხნის განმავლობაში აშშ-ის პოლიტიკის ერთ-ერთი მთავარი მიმართულებაა. ზღვათა თავისუფლების დასრულება ჩინეთს მტკიცედ აქვს გადაწყვეტილი. მან სამხრეთ ჩინეთის ზღვაში, და მის მახლობლად, მრავალი კუნძული ააშენა, რომლებიც ოკეანის სამხედრო ბაზებს წარმოადგენს. აშშ უბრალოდ უმოქმედოდ იდგა და ამაზე თვალს ხუჭავდა. ჩინეთი ავიწროებდა ფილიპინების სათევზაო გემებს საერთაშორისო წყლებში, რომლებსაც ჩინეთი საკუთარ წყლებად მიიჩნევს. გზავნილი ინდო-წყნარი ოკეანის ქვეყნებისთვის: პატივი მოგვაგეთ, თორემ თქვენი ეკონომიკური კეთილდღეობა სერიოზულ საფრთხეში აღმოჩნდება.
ჩინეთს ახლა აშშ-ზე მეტი საზღვაო ხომალდი ჰყავს. რა თქმა უნდა, ჩვენ გვაქვს ხარისხობრივი უპირატესობები, მაგრამ ეს უპირატესობები დროებითი იქნება, თუ საკითხს სწრაფად და შემოქმედებითად არ მივუდექით. ჩვენი სამხედრო გემთმშენებლობა იმის აჩრდილია, რაც რეალურად უნდა იყოს, ხოლო კომერციული გემთმშენებლობა – ფარსი. ჩინეთს 700 ოკეანის გემი ჰყავს, აშშ-ს კი 300-ზე ნაკლები. ჩინეთის გემთმშენებლობა მსოფლიოში უდიდესია. 2023 წელს მათ 1700 გემი ჰქონდათ შეკვეთილი. აშშ-ის გემთმშენებლობას კი მხოლოდ ხუთი.
აშშ-ში კომერციული გემის აშენების ღირებულება თითქმის ხუთჯერ აღემატება სამხრეთ კორეასა და იაპონიაში არსებულ ღირებულებას. უფრო საშიშია ის, რომ ამერიკული ტექნოლოგია მათ ტექნოლოგიას ჩამორჩება და ჩვენ არ გვაქვს საჭირო კვალიფიციური სამუშაო ძალა.
სამხრეთ კორეის უმსხვილესი გემთმშენებელი კომპანიაა Hyundai Heavy Industries-ი (HHI). კომპანია ამჟამად კორეის საზღვაო ფლოტისთვის აშენებს გამანადგურებელს, რომელიც ძალიან ჰგავს ჩვენს გამანადგურებლებს Aegis-ებს. თუმცა, HHI ამას აკეთებს ნახევარზე ნაკლები დანახარჯით და გაცილებით ნაკლებ დროში, ვიდრე აშშ. ეს გამანადგურებელი დატვირთულია ამერიკული ნაწილებითა და ტექნოლოგიებით. როგორც HHI-ის აღმასრულებელმა დირექტორმა Wall Street Journal-ს განუცხადა, „ეს პრინციპში აშშ-ის სამხედრო ხომალდია“.
Hyundai-ს გემთმშენებელი ქარხნები ასევე აშენებენ საზღვაო გემებს ახალი ზელანდიისთვის, ფილიპინებისა და პერუსთვის.
ცხადია, აშშ-სა და ჩინეთს შორის არსებული უფსკრული შესავსებად ძალიან დიდია. თუმცა არსებობს გამოსავალი, რომელიც ჩვენ წინაშე დგას: კონტრაქტი სამხრეთ კორეისა და იაპონიის მოწინავე გემთმშენებელ ქარხნებთან საზღვაო გემების ასაშენებლად. რა თქმა უნდა, ჩვენ ერთდროულად უნდა ვიმოქმედოთ აშშ-ის გემთმშენებლობის მნიშვნელოვანი გაუმჯობესებისთვის.
ცოტა ხნის წინ, ამერიკის უმსხვილესმა სამხედრო გემთმშენებელმა Huntington Ingalls Industries-მა და HHI-მ ხელი მოაწერეს ურთიერთგაგების მემორანდუმს, რათა შეისწავლონ თანამშრომლობის შესაძლებლობები თავდაცვისა და კომერციული პროექტებისთვის გემების წარმოების დაჩქარების მიმართულებით.
HHI-მ და კიდევ ერთმა მსხვილმა სამხრეთ კორეის გემთმშენებელმა ქარხანამ მიიღეს ნებართვა აშშ-ის გარკვეულ საზღვაო გემებზე შეკეთებისა და ტექნიკური მომსახურების სამუშაოების ჩასატარებლად. ეს ყველაფერი კარგია, მაგრამ ჩვენი საზღვაო საგანგებო სიტუაციის გათვალისწინებით, ჩვენ ასევე უნდა დავიწყოთ გემების მშენებლობა სამხრეთ კორეასა და იაპონიაში.
მოქმედი კანონმდებლობის თანახმად, უცხოურ კომპანიებს ეკრძალებათ აშშ-ის საზღვაო და კომერციული გემების აშენება. თუმცა პრეზიდენტ ტრამპს შეუძლია გამონაკლისი დაუშვას ეროვნული უსაფრთხოების მიზნით. თავის მხრივ, კონგრესმა უნდა დაამტკიცოს ეს გამონაკლისი კანონად, და ასევე გააუქმოს ჯონსის აქტი – კანონი, რომელმაც ამერიკული გემთმშენებლობის დაცვის სახელით, საბოლოოდ მისი დანგრევა გამოიწვია.
ჟურნალ Forbes-ის მთავარი რედაქტორი