ფერმერი-ფინანსისტი: მის სათბურის მიმდებარე ოფისში ისტონში, კონექტიკუტში, საქონლის მოვაჭრე სალ გილბერტი თვალს ადევნებს მოსავლის მოყვანას – და ეთანოლის მოთხოვნას, რაც მჭიდრო კავშირშია აშშ-ში სიმინდის ფასებთან და შაქრის ფასებთან ბრაზილიაში.
სალ გილბერტი ყიდის ზღვრამდე დაცემულ ინფლაციურ ჰეჯებს: ფონდებს, რომლებიც აწარმოებენ ფიუჩერსულ კონტრაქტებს ისეთ კულტურებზე, როგორიცაა სიმინდი და სოია.
დოლარი სუსტია, მსოფლიო მშიერია და რუსები მარცვლეულის ბაზრებს ურევენ. ხომ არ დაინტერესდით სურსათზე დაფუძნებული ინფლაციის ჰეჯირებით?
სალ გილბერტის, ფულის მენეჯერად ქცეულ ფერმერების ოჯახის შთამომავალს, სწორედ ასეთი რამ აქვს. მისი Teucrium Trading-ი გთავაზობთ სუფთა სათამაშო ბირჟაზე ვაჭრობის ფონდებს, რომლებიც იკავებენ ფიუჩერსულ პოზიციებს სიმინდის, ხორბლის, სოიასა და შაქრის მიმართულებით. როდესაც პირობები შესაფერისია, ისინი საკმაოდ აუმჯობესებენ თქვენს პორტფელს.
შარშან, ზუსტად უკრაინაში შეჭრამდე, ოთხი კვირის მანძილზე, Teucrium-ის ხორბალი 65%-ით გაიზარდა. ბოლო სამი წლის განმავლობაში სოიას ETF გაიზარდა 92%-ით, შაქრის ფონდი – 162%-ით. რა თქმა უნდა, სასოფლო-სამეურნეო საქონელი შეიძლება ასევე ადვილად ჩაიძიროს. ხორბალმა დათმო მთელი გასული წლის მოგება. მონაცემები ლობიოსა და შაქრის შესახებ არცთუ სახარბიელო იყო დაბალი ინფლაციის ათწლეულის განმავლობაში, რომელიც წინ უძღოდა პანდემიას.
რატომ უნდა ჩაიგდო თავი ასეთ გაურკვევლობაში? დივერსიფიკაციის მისაღებად. მარცვლეულსა და აქციებს შორის დაბალი კორელაცია ნიშნავს, რომ ნაზავი ცალკეულ აქტივებთან შედარებით ნაკლებად არასტაბილური უნდა იყოს. გილბერტის თქმით, 1998 წლიდან მოყოლებული, თერთმეტიდან ათ შემთხვევაში, საფონდო ბირჟის 10% ან მეტი კორექტირებიდან, S&P მარცვლეულის ინდექსმა აქციებს აჯობა.
63 წლის გილბერტიმ მთელი თავისი კარიერა ფინანსებში, საქონლის მოვაჭრის როლში გაატარა. მაგრამ მას მეურნეობა სისხლში აქვს. ამას იგრძნობთ, როცა მის ოფისს ეწვევით ისტონში, კონექტიკუტის შტატში. მისი სამუშაო მაგიდა, 36 ჰექტარი მინდვრისა და სათბურების გვერდით, ძველისძველ შენობაში, პაწაწინა ოთახში დგას, რომელიც სავსეა თესლის ტომრებით. Teucrium-ის ცხრა სხვა თანამშრომელი ქარების ანაბარად, ვერმონტში, მინესოტასა და სხვა შტატებშია მიმოფანტული.
რას აკეთებს აღმასრულებელი დირექტორი კონექტიკუტში? ახლომდებარე ფერმა საოჯახო ბიზნესია, სახელწოდებით Gilbertie’s Organics-ი. ერთი საუკუნის წინ გილბერტის ბაბუა იტალიიდან აშშ-ში ჩავიდა ყვავილების ბაზრის ასაშენებლად. თაობიდან თაობის ხელში გადასული ყვავილების ბიზნესი დიდხანს გაგრძელდა – გილბერტი იხსენებს, რომ ბავშვობაში ოჯახს ეხმარებოდა დაკრძალვის სალონებისთვის თაიგულების მიწოდებაში – მაგრამ ეს ბიზნესი განწირული იყო. საჰაერო გადაზიდვებმა იმპორტული კონკურენციის მკვეთრი ზრდა გამოიწვია.
გადარჩენისთვის, გილბერტის მეწარმე მამა სახლის მებოსტნეებსა და რესტორნების მზარეულებისთვის დაჭრილი მწვანილისა და ქოთნის სუნელების მიწოდებაზე გადაერთო; 86 წლის სალ გილბერტი უფროსი რჩება მრავალმილიონიანი ოპერაციის პრაქტიკულ მენეჯერად, რომელშიც 62 ადამიანია დასაქმებული. ამ დროისთვის, ოჯახური ბიზნესის ბუნებრივი წესით სადავეების გადაცემა უნდა მომხდარიყო, მაგრამ უმცროს გილბერტის წასვლა სურდა და, დაბალი ქირით საოფისე ფართით სარგებლობას თუ არ ჩავთვლით, მან დიდწილად შეძლო ამის გაკეთება.
Fairfield University-დან ახალი გამოსული სალ უმცროსი Cargill-ში ტრეიდერობის სასწავლად მინესოტაში გაემგზავრა. ეს გიგანტური ფირმა ყველაზე მეტად ფერმის საქონლის მართვით არის ცნობილი, მაგრამ ის ასევე მონაწილეობს ენერგოვაჭრობაში – გასაკვირი არაა, თუ გავითვალისწინებთ, რომ საკვები და ენერგია ერთმანეთს ეთანოლის ბიზნესში კვეთს. 23 წლის ასაკში გილბერტი დიზელის ზეთს რუსეთისგან ყიდულობდა და ევროპულ ბაზარზე ყიდდა. სამუშაო პასუხისმგებლობა მოიცავდა რეგულარულ ბრიფინგს რუსეთის დამკვირვებლისგან CIA-ში.
გილბერტი Cargill-იდან Merrill Lynch-ში წავიდა, იქიდან Bear Stearns-სა და Société Générale-ში, რათა დამოუკიდებლად გაეფორმებინა ნავთობის, ბუნებრივი აირის, ბენზინის, ეთანოლისა და ფორთოხლის წვენის კონტრაქტებიც კი. 2009 წელს მან შექმნა Teucrium Trading-ი. მას მენეჯმენტის ქვეშ აქვს $440 მილიონი, რაც საკმარისია, თანხების უმეტესი ნაწილის მართვის საკომისიო 1%-ით, გადასახადების დასაფარავად, მაგრამ ჯერ არაა საკმარისი გასამდიდრებლად. გილბერტი ფლობს კაპიტალის მეოთხედს (სხვა მფლობელებს შორისაა ყოფილი თანამშრომელი და ობლიგაციების სავაჭრო ფირმა Cantor Fitzgerald-ი) და აქვს ხმის მიცემის კონტროლი.
Teucrium-ის შემადგენლობა მოიცავს ოთხ ერთმარცვლოვან ფონდს, ორ სოფლის მეურნეობის საქონლის ნარევს და ბიტკოინის ფიუჩერსულ ფონდს. ცოტა ხნის წინ აღმოცენდა ორი ETF-ის გამოყენებით ხელოვნური ინტელექტის ფიუჩერსული კონტრაქტები ფერმის საქონელსა და ლითონებში. ზოგიერთ ამ პროდუქტს აქვს მცირე აქტივები და შესაძლოა დაიღუპოს. ფონდები ისეთივე რისკს ატარებს, როგორსაც მოსავალი.
მთელ ოპერაციას ჩავარდნის საფრთხე ემუქრებოდა, როდესაც 2014 წელს რუსეთმა ყირიმი წაიღო და მარცვლეულის ბაზრები გააფუჭა. შარშანდელი უკრაინაში შეჭრა კიდევ უფრო ძლიერი დარტყმა იყო, რამაც ხორბლის ფონდებში სპეკულანტთა მერყევი ბრბო შემოიყვანა და Teucrium-ის აქტივებმა მომენტალურად $1 მილიარდს გადააჭარბა.
გილბერტის მიხედვით, მარცვლეულის ფასებთან დაკავშირებით გარიგება ასეთია. წლების განმავლობაში ისინი დუნედ დგანან წარმოების ღირებულებაზე ოდნავ მაღლა. შემდეგ რაღაც ხდება – წყალდიდობა ჩინეთში, გვალვა ნებრასკაში, ომი – დრამატულ ტრაექტორიებზე ფასების გამოწვევა. როგორც ის ამბობს: „მიწოდება არასტაბილურია, მოთხოვნა სტაბილურია. არავინ არ აპირებს საკუთარ თავი ან ოჯახი სიცივეში ან მშიერი დატოვოს“.
სასაქონლო ETF-ების სპონსორთან, შემოსავალი არასტაბილურია, დოკუმენტირების ხარჯები კი სტაბილური. მაშინაც კი, თუ ფონდი შედგება სამი ან ოთხი ფიუჩერსული პოზიციისგან (როგორც სიმინდის ETF-ში), Teucrium-მა უნდა წარმოადგინოს „მაღაროს უსაფრთხოების” განცხადება და 248-გვერდიანი დამატებითი აბდაუბდა წლიურ ანგარიშში. გილბერტი: „ETFსპონსორი არის სამართლებრივი, შესაბამისობისა და საბუღალტრო კომპანია, რომელსაც გარკვეული თანხები აქვს“.
ამ მწარე მწვანილებისაგან თავის შესაძლებლობების ფარგლებში რამეს გააკეთებს. ცოტა ხნის წინ წარმოდგენილი საწარმო Teucrium-ი „თეთრი ეტიკეტის“ საფონდო სერვისია. საფასურის სანაცვლოდ ის ამუშავებს ყველაზე ცუდ დოკუმენტებს სხვა სპონსორის ფონდისთვის. ჯერჯერობით ჰყავს ერთი კლიენტი, ფონდების გამყიდველი, რომელიც საფონდო ბირჟის არასტაბილურობაზე სარისკო ფსონებს დებს.
ფიუჩერსებით ვაჭრობამ და ფასიანი ქაღალდების კანონმა გილბერტი ფესვებისგან შორს წაიყვანა, მაგრამ ის ერთი ფეხით მაინც ფერმაში დგას. Teucrium-ი მამის კატალოგში დეკორატიული ბალახის სახელია. მისი ოფისიდან არც ისე შორს ის იყენებს მიწის ნაკვეთს სამემკვიდრეო სიმინდის სახეობაზე ექსპერიმენტისთვის. „მე ტრეიდერი ვარ, – ამბობს ის, – მაგრამ იქ ყოფნასა და მიწაში ქექვას ვამჯობინებდი”.