ცენტრალური ბანკის რეზერვები ქვეყნის ფინანსური ფარის ფუნქციას ასრულებს, რომელიც უცხოური ვალუტების, ოქროსა და სხვა ლიკვიდური აქტივებისგან შედგება. ეს რეზერვები ვალუტების დასტაბილურებასა და ფინანსური კრიზისების გადალახვაში მნიშვნელოვან როლს ასრულებს.
The World Factbook-დან აღებულ მონაცემებზე დაყრდნობით, წარმოგიდგენთ მსოფლიოს ტოპ-50 ქვეყანას ცენტრალური ბანკის რეზერვების (ვალუტისა და ოქროს) ღირებულების მიხედვით, 2024 წლის მდგომარეობით.
ეს აქტივები განსაზღვრავს, თუ რამდენად მდგრადია ეკონომიკები შოკების მიმართ და რა გავლენის მოხდენა შეუძლიათ მათ გლობალურ ბაზრებზე.
The World Factbook-ის შეფასებით, ჩინეთს ცენტრალური ბანკის რეზერვებში 3.5 ტრილიონი დოლარი აქვს, რაც ნებისმიერი სხვა ქვეყნის მაჩვენებელს აღემატება. The Economics Review-ის თანახმად, ეს იმით არის გამოწვეული, რომ ქვეყანაში უცხოური ვალუტა იმაზე გაცილებით დიდი რაოდენობით შედის, ვიდრე გაედინება.
იუანის სწრაფი გამყარების თავიდან აცილების მიზნით, ჩინეთის სახალხო ბანკი (PBC) აქტიურად ერევა სავალუტო ბაზარზე: ყიდულობს სხვა ვალუტებს და ბაზარზე დამატებით ფულს უშვებს, რაც ინფლაციის რისკს ქმნის. ამ ინფლაციური ზეწოლის კომპენსაციის მიზნით, ჩინეთი სტერილიზაციის სახელით ცნობილ სტრატეგიას იყენებს. ეს გულისხმობს მონეტარული პოლიტიკის ისეთ ნაბიჯებს, რომლებიც საპირისპირო ეფექტს იძლევა.
აღსანიშნავია, რომ ამავე რეიტინგში შვეიცარია მეოთხე პოზიციას იკავებს. 2008 წლის გლობალური ფინანსური კრიზისის შემდეგ, შვეიცარიულ ფრანკზე მოთხოვნა გაიზარდა, რადგან ის უსაფრთხო თავშესაფრად მიიჩნეოდა, რამაც მის ღირებულებაზე ზეწოლა მოახდინა.
შვეიცარიული ფრანკის ღირებულების სწრაფი ზრდის გამო, იმპორტი გაიაფდა, რამაც საერთო ფასები შეამცირა და დეფლაციის რისკი შექმნა. ამ რისკის დასაძლევად, შვეიცარიის ეროვნულმა ბანკმა (SNB) დიდი რაოდენობით უცხოური ვალუტები შეიძინა, რითაც ფრანკის ზრდა შეანელა, თავისი რეზერვები კი მნიშვნელოვნად გააფართოვა.
ბოლო წლებში, SNB-მა თავისი სავალუტო რეზერვები ინფლაციური ზეწოლის დასაძლევად გამოიყენა. უცხოური ვალუტის გაყიდვით (რაც შიდა ვალუტაზე მოთხოვნის გაზრდას უწყობს ხელს), ცენტრალურ ბანკებს შეუძლიათ თავიანთი ვალუტის გაძვირება, რათა იმპორტი გაიაფდეს, შეამცირონ ფასების საერთო ზრდა და ინფლაცია სამიზნე დონემდე დაიყვანონ.
ტოპ-50 ქვეყანა ცენტრალური ბანკის რეზერვების მიხედვით (2024 წელი):
| ადგილი | ქვეყანა | რეზერვების მოცულობა (აშშ დოლარი) |
|---|---|---|
| 1 | ჩინეთი | 3,456,000,000,000 |
| 2 | იაპონია | 1,231,000,000,000 |
| 3 | აშშ | 910,037,000,000 |
| 4 | შვეიცარია | 909,366,000,000 |
| 5 | ინდოეთი | 643,043,000,000 |
| 6 | რუსეთი | 597,217,000,000 |
| 7 | საუდის არაბეთი | 463,870,000,000 |
| 8 | ჰონგ-კონგი | 425,554,000,000 |
| 9 | სამხრეთი კორეა | 418,219,000,000 |
| 10 | სინგაპური | 383,946,000,000 |
| 11 | გერმანია | 377,936,000,000 |
| 12 | ბრაზილია | 329,732,000,000 |
| 13 | იტალია | 290,547,000,000 |
| 14 | საფრანგეთი | 282,857,000,000 |
| 15 | არაბთა გაერთ. საამიროები | 237,931,000,000 |
| 16 | ტაილანდი | 236,934,000,000 |
| 17 | მექსიკა | 232,035,000,000 |
| 18 | პოლონეთი | 223,115,000,000 |
| 19 | ისრაელი | 214,544,000,000 |
| 20 | გაერთიანებული სამეფო | 174,598,000,000 |
| 21 | ინდონეზია | 155,708,000,000 |
| 22 | თურქეთი | 154,774,000,000 |
| 23 | ჩეხეთი | 146,281,000,000 |
| 24 | კანადა | 119,778,000,000 |
| 25 | მალაიზია | 116,229,000,000 |
| 26 | დანია | 108,405,000,000 |
| 27 | ესპანეთი | 107,774,000,000 |
| 28 | ფილიპინები | 106,195,000,000 |
| 29 | ერაყი | 100,691,000,000 |
| 30 | ლიბია | 92,894,000,000 |
| 31 | ვიეტნამი | 83,082,000,000 |
| 32 | ალჟირი | 83,007,000,000 |
| 33 | ნორვეგია | 81,242,000,000 |
| 34 | პერუ | 79,246,000,000 |
| 35 | ნიდერლანდები | 79,129,000,000 |
| 36 | რუმინეთი | 73,391,000,000 |
| 37 | სამხრეთი აფრიკა | 65,435,000,000 |
| 38 | შვედეთი | 62,569,000,000 |
| 39 | კოლუმბია | 61,898,000,000 |
| 40 | ავსტრალია | 60,404,000,000 |
| 41 | კატარი | 53,987,000,000 |
| 42 | ქუვეითი | 50,728,000,000 |
| 43 | უნგრეთი | 46,422,000,000 |
| 44 | ყაზახეთი | 45,808,000,000 |
| 45 | ეგვიპტე | 44,921,000,000 |
| 46 | ჩილე | 44,403,000,000 |
| 47 | უკრაინა | 43,781,000,000 |
| 48 | ბულგარეთი | 43,698,000,000 |
| 49 | პორტუგალია | 42,434,000,000 |
| 50 | ბელგია | 41,449,000,000 |
| დანარჩენი მსოფლიო (128 ქვეყანა) | 881,000,000,000 |
