Yerleşik olmayan şirketlerle, 2018 yılında ihale ile ilgili 61 sözleşme yapılmıştır. İhalelerin toplam bedeli 122 milyon lariyi aştı.
Gürcistan’daki diplomatik topluluk temsilcileri, devlet ihaleleri ile ilgili kriterler ve şeffaflık sorunlar hakkında açıklamaları yaptılar. Özellikle ise Avusturya Büyükelçisi Arad Bencö, BMG ile yapılan röportajında -” İhaleyi kazananı seçtiğinde, ilgili kararın alındığında devamlı şeffaflık eksikliği hissediliyor. İlgili sorunların çözülmesi, Avrupa Birliği TWINNING programı kapsamında gerçekleşiyor. Umarın ileride daha iyi sonuçları elde ederiz” diye büyükelçi konuşmasında belirtiyor.
İhalelerin kriterlerindeki mevcut sorunlar hakkında İtalya’nın Gürcistan Büyükelçisi Antonio Enrico Bartoli de yaptığı konuşmasında belirtiyor.
“Devlet ihaleleri ile ilgili sorun sadece şeffaflığın eksikliği değildir. Aynı zamanda ihale kazananın seçimiyle ilgili kriterlerin belirlenmesi de önemli kriterlerden biridir. Örnek olarak söz konusu kriterler maliyet dinamikleridir ve teklif verenlerden kazananın seçildiğinde önem en düşük fiyatını teklif edene verilmemelidir. Örneğin, bir otoyol yada köprü inşa edildiğinde bütçeyi ikiye ayarlayabilirsiniz. İnşaat aşamasındandaki düşük maliyetin olması ve sonraki aşamada ise yapıların yenilenmesi ile bakımı için çok daha fazla harcamaların yapılması gerekir. Başka bir yol daha, uzun sürebilir, daha da dayanıklı bir altyapı düzenlemekle ilgili karar verilmelidir” diye İtalya’nın büyükelçisi röportajında belirtiyor.
“Örnek olarak 80 kilometrelik yolun inşaatı için 100 dolar gerekiyorsa ilgili tutarla 100 km ‘lik yolu inşa ediyorlar. Uzun vadeli perspektifli söz konusu fiyata 80 kilometrelik yol yapılırsa daha da dayanıklı ile verimli olacağını tahmin edemiyorlar. Bu durumda havai fişekleri fırlatarak yollar için vergi mükelleflerinin paraları harcanıyor diye konuşmak doğru değildir. Çünkü unutmamalıyız ki ilgili tutarın er yada geç geri iade edilmesi gerekir ve ilgili tutarlar projeyi gerçekleştirenlerin tarafından iade edilecektir.
Çoğu zaman, altyapı projelerini devlet, yabancı ve deneyimli şirketlere verdiğini biliyoruz. İlgili şirketlere söz konusu projeler, otoyol ile köprü inşaatındaki deneyime sahip oldukları için veriliyor. Gelecekte bağımsız olarak inşa etmek için yerel uzmanlar da işi öğrenmeliler. Şimdi ise yabancı iş yapanların yanında becerikli ve işi rahatlıkla öğrenme yeteneklerine sahip olan Gürcülerin çalıştırmasına önem verilmelidir. İhaleler, hep aynı yöntemle düzenlenirse, alımlar ve seçimler için aynı yöntem uygulanırsa faydalı olmaz çünkü her zaman kazanan aynı grup olacak. Bir taraftan yerel şirketler için imkanların sağlanılması gerekir. Ayrıca, gelecekte yerel şirketlerin büyümesini sağlar” diye büyükelçi yaptığı konuşmasında belirtmiştir.
Resmi verilere gelince, 2018 yılının boyunca devlet ihaleleri toplam bedeli 4,087,214,400 lariyi aştı. İlgili ihalelerden elektronik prösedürlerle 3,308,643,197 larilik satın alınması, basitleştirilmiş yolu ile ise yapılan sözleşmeler bedeli ise 778,571,203 lariyi aştı.
Devlet ihaleler bedelinin %81’ni basitleşmiş yolu ile düzenlenmiş ihale sözleşmeleri oluşturuyor.
Satın alma ajansının yıllık raporuna göre 2018 ‘de yabancı tedarikçilerin sayısı 1,700’e çıktı. Yerleşik olmayan şirketlerle 20181’de ihale ile ilgili 61 sözleşme yapılmıştır. Toplam sözleşme bedeli ise Gürcistan’da ihale toplam bedelinin %4’ünü oluşturan 122 milyon lariyi aştı.
Sistemde tescil edilen yerleşik olmayan tedarikçinin sayısı ilk 10 ülkeye göre aşağıdaki gibidir:
Ukrayna – 302
Türkiye – 210
Rusya – 163
Azerbaycan – 111
Çin – 89
Almanya – 86
İtalya – 76
İngiltere – 52
Ermenistan – 45
ABD – 35
